Festival van de Kwetsbaarheid

In de arena staan met storytelling
 

“We zijn heel goed in het onderzoeken van de problemen in de gemeente, maar zodra je er klaar mee bent, is er alweer een nieuw probleem. Ik geloof in positieve ervaringen omdat daar de kiem van verandering aanwezig is.” Om mij heen hangen opgezette koppen van reeën en een buizerd. Buiten is het stikdonker. We zijn in het koetshuis van Hof Espelo, een bezoekerscentrum van het Landschap Overijssel. Ik begeleid deze avond een co-creatiesessie voor inwoners van het gebied, raadsleden, medewerkers van de gemeente en van Vitens. Bij de ontwikkeling van het gebied willen ze op een anders gaan samenwerken zodat de ideeën en kennis van de inwoners centraal staat. Raadsleden en medewerkers van de gemeente zoeken naar een andere rol in een samenleving in beweging.

We luisteren naar een indringend verhaal over gemiste kansen, niet nagekomen beloftes en onwetendheid. De inwoners zijn teleurgesteld in de gemeente en raadsleden willen tot het bot uitzoeken waar de problemen in het contact vandaan komen. De energie kolkt door de ruimte. Meningen buitelen over elkaar heen. Ik besef dat ik nu voor mijn waarderende en verhalende manier van werken moet gaan staan. Appreciative Inquiry en storytelling in actie. De boosheid en teleurstelling staat op het punt om de sfeer helemaal in de grip te krijgen.

“Ik daag jullie uit om te vertellen over ene moment dat de samenwerking wel goed verliep. Ook al is het slechts één moment in een lange rij van mislukkingen. In dat moment is aanwezig wat jullie nodig hebben om de samenwerking op een andere manier vorm te geven.” Nu voel ik me kwetsbaar. Dit is waar het mij om gaat. Ik heb niks anders in te brengen dan mezelf om deze mensen op een andere manier naar hun samenwerking te laten kijken. 20 paar ogen kijken me aan. Ik blijf staan en kijk terug. De mensen staan op, pakken hun papieren, maken tweetallen en beginnen elkaar verhalen te vertellen. Binnen een minuut is de energie in de groep helemaal omgeslagen. Een geanimeerd geroezemoes vult de ruimte. Aan het eind van de avond is de meest genoemde wens voor samenwerken om toch vooral naar elkaar te luisteren.

Brené Brown: De kracht van kwetsbaarheid

In mijn vorige blog over kwetsbaarheid heb ik Brené Brown ook al geciteerd, maar voor de volledigheid vertel ik hier opnieuw over haar onderzoek naar kwetsbaarheid. Sinds Brené Brown in 2009 de TEDtalk over haar onderzoek naar kwetsbaarheid heeft gehouden, krijgt het onderwerp veel aandacht. Dit is een beroemd en kort filmpje van Brené Brown over de kracht van kwetsbaarheid >>.

Haar definitie luidt: “Kwetsbaarheid is onzekerheden trotseren, risico’s nemen en je emotioneel blootgeven. Deze kwetsbaarheid is de oorsprong van liefde, verbondenheid, geluk, moed, empathie en creativiteit.” De weg van een samenleving in beweging is een pad van kwetsbaarheid met de onzekerheid, moed en gevoeligheid die daarbij hoort. Uit het onderzoek van Brené Brown blijkt dat mensen zich vooral kwetsbaar voelen als ze gelukkig zijn, zich verbinden, hun dromen waar willen maken, niet langer perfect willen zijn en contact maken met hun gevoelens.

13 december 2014: Het Festival van de Kwetsbaarheid in Zwolle

In de tijd voor kerst, een tijd van hoop en verlangen, op zaterdag 13 december, organiseert Hogeschool Windesheim midden in het centrum van de stad Zwolle het Festival van de Kwetsbaarheid. Het is een gedurfd project van Windesheim om aandacht te vragen voor het belang en de kracht van kwetsbaarheid. Het belevingsfestival kent muziek, theater, workshops, lezingen en een kerstmarkt. Christa Anbeek spreekt over 'Overlevingskunst en Levenskunst' en onder anderen Iris Kroes, Bertolf, Typhoon en Rico en Muppetstuff treden op. In de hele stad vinden workshops en activiteiten plaats.

Kwetsbaar zijn is mens zijn

Het festival wil aandacht vragen voor dat wat onvermijdelijk in een mensenleven aanwezig is, niet repareerbaar of behandelbaar is, tegelijk krachtig en waardevol is en een eigen zeggingskracht heeft. Er zijn twee betekenissen van kwetsbaarheid aanwezig. Een deel van het programma gaat over mensen met een of andere beperking die aandacht krijgen of juist hun kracht laten zien. Dat zijn bv daklozen, ouderen of mensen met een beperking. De andere betekenis gaat over de openheid die mensen aangaan als ze de arena van het leven betreden en zichzelf inbrengen. Dat is de kwetsbaarheid die bij veranderen en groeien hoort. Kwetsbaar zijn is mens zijn. 

De wethouder maakt zich kwetsbaar: de gemeente luistert naar de stad

In de nieuwe verhoudingen van overheid en samenleving wil de gemeente luisteren naar de stad. Kwetsbaarheid is immers het beginpunt voor betrokkenheid en verandering.  Wethouder Jan Brink en de fractievoorzitter van de Christen Unie, Gerdien Rots zijn één van de gesprekspartners. Aardig detail: de gemeente is de enige organisatie op dit festival die zichzelf kwetsbaar maakt. Het laat zien hoe goed de gemeente ervan doordrongen is dat de samenleving in beweging is. Het vraagt aan betrokkenen om open de arena te betreden en nieuwe verhoudingen met elkaar uit te zoeken. Ik voel me vereerd dat ik deze vertelsessie op het Festival van de Kwetsbaarheid mag begeleiden.

Praktische informatie over verhalen vertellen met de gemeente die zich kwetsbaar maakt >>.

Meer informatie over het Festival van de Kwetsbaarheid van Windesheim in Zwolle >>.